Οδηγός Αγοράς Ηλεκτρικής Κιθάρας (Ξύλα,Μαγνήτες κτλ.)

Σκοπός του εν λόγο οδηγού είναι η συλλογή όλων εκείνων των στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν την ηλεκτρική κιθάρα οι οποίες βρίσκονται διάσπαρτες δεξιά και αριστερά έτσι ώστε να παρουσιαστούνε όσο το δυνατόν πιο απλά και κατανοητά και κατηγοριοποιημένα, σε οποιονδήποτε θέλει να κατανοήσει ορισμένα πράγματα πριν την αγορά μιας κιθάρας ή ορισμένων περιφερειακών της.

Για την καλύτερη και πιο ξεκούραστη ανάγνωση του οδηγού τον χωρίσαμε σε τέσσερις ενότητες:

Α.ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Α.1.Ηλεκτρική κιθάρα

Σκοπός του εν λόγο οδηγού είναι η συλλογή όλων εκείνων των στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν την ηλεκτρική κιθάρα οι οποίες βρίσκονται διάσπαρτες δεξιά και αριστερά έτσι ώστε να παρουσιαστούνε όσο το δυνατόν πιο απλά και κατανοητά και κατηγοριοποιημένα, σε οποιονδήποτε θέλει να κατανοήσει ορισμένα πράγματα πριν την αγορά μιας κιθάρας ή ορισμένων περιφερειακών της. 

Η Ηλεκτρική κιθάρα είναι είναι ένα έγχορδο  μουσικό όργανο με έξι χορδές, τρεις (οι 3 κάτω) από ατσάλι,  και τρεις  (οι 3 πάνω ) πάλι από  ατσάλι  αλλά με ειδική περιέλιξη, αναλόγου του είδους των χορδών. Το σκάφος τους είναι στην  πλειοψηφία τους από μασίφ ξύλο και χρησιμοποιεί ηλεκτρομαγνήτες για να μετατρέψει τον ηχητικό παλμό των ατσάλινων χορδών της σε ηλεκτρικό ρεύμα το οποίο μπορεί έπειτα να ενισχυθεί από ένα σύστημα ενισχυτή-ηχείου. Ο ήχος της ηλεκτρικής κιθάρας μπορεί πολύ εύκολα με την βοήθεια κάποιων ηλεκτρονικών κυκλωμάτων να διαφοροποιηθεί από τον αρχικό ήχο. Έχουμε λοιπόν την  δυνατότητα να εμπλουτίσουμε, και να αλλοιώσουμε τον ήχο μας με διάφορα εφφέ (reverb –delay-flanger-phaser κ.λ.π) μέχρι και να τον αλλάξουμε ριζικά με  την βοήθεια διάφορων τύπων  προσομοίωσης και παραμόρφωσης. Υπάρχουν επίσης  και κιθάρες με επτά χορδές οι οποίες συνήθως χρησιμοποιούνται για τζαζ και μέταλ μουσική, καθώς και δωδεκάχορδες (με έξι ζεύγη χορδών οι οποίες απέχουν διάστημα μιας οκτάβας τις οποίες συναντάμε κυρίως σε μουσικά είδη όπως το τζανγκλ ποπ και το ροκ.

Α.2.Ανατομία και είδη ηλεκτρικών κιθάρων

Τα βασικά μέρη της ηλεκτρικής κιθάρας ,είναι το σκάφος και το μπράτσο.

Α.2.α. Σκάφος : To μεγαλύτερο  κομμάτι της κιθάρας που επάνω του βρίσκονται η γέφυρα, οι μαγνήτες , το τρέμολο ,ο επιλογέας των μαγνητών ,τα ρυθμιστικά έντασης και τονικότητας και το βύσμα εξόδου.
Α.2.β. Μπράτσο: Αποτελείται από τη κεφαλή ,τη ταστιέρα με τα τάστα ,τα κλειδιά και το κόκαλο.

Εσωτερικά μέσα στο μπράτσο υπάρχει επίσης και μια βέργα αλουμινίου που ξεκινάει από το δέσιμο μπράτσου-σκάφους και καταλήγει σε μια βίδα στο κεφάλι.   

Guitar Addicts @ Facebook

Β.ΞΥΛΑ (TONEWOODS)

Από τις πρώτες μέρες της μουσικής, τα μουσικά όργανα είχαν άμεση σχέση με τα ξύλα, το ίδιο συμβαίνει και με τις ηλεκτρικές κιθάρες. Συγκεκριμένα ξύλα λοιπόν, χρησιμοποιούνται προκειμένου να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα όσον αφορά τον ήχο και την διατήρηση του τόνου. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι το ίδιο το ξύλο προσδίδει διαφορετικά χαρακτηριστικά, ανάλογα με το μέρος της κιθάρας για την κατασκευή του οποίου χρησιμοποιείτε κάθε φορά. Τα ξύλα αυτά είναι γνωστά και ως Tonewoods και οι διαφορές τους με ένα οποιοδήποτε ξύλο που υπάρχει γενικότερα στην αγορά ξυλείας θα αναλυθούν παρακάτω.

Υπάρχουν δύο τύποι ξύλου: σκληρά και μαλακά. Μαλακό ξύλο χρησιμοποιείται κυρίως για την κατασκευή οικιών και φτηνών επίπλων. Σκληρή ξυλεία, από την άλλη πλευρά χρησιμοποιείτε για κατασκευή επίπλων ποιότητας, σκαφών, δάπεδα, πόρτες, φωτιστικά και οτιδήποτε μπορεί να κατασκευαστεί από ξύλο με αντοχή στον χρόνο. Το μαλακό ξύλο έχει την τάση να απορροφά τον ήχο, ενώ το σκληρό ξύλο τον αντανακλά. Ως εκ τούτου, τα σκληρά ξύλα είναι αυτά που είναι κατάλληλα για την κατασκευή μιας κιθάρα. Το ερώτημα είναι, ποια είναι τα καλύτερα είδη ξύλων για μια κιθάρα; Η απάντηση εξαρτάται από το τι είδους ήχο / τόνο αναζητά ο κάθε κιθαρίστας.

Τα πιο συνηθισμένα είδη ξύλου που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή κιθάρας είναι Μαόνι (Mahogany), Σκλήθρα (Alder), Ash (προερχόμενο κυρίως από τις ανατολικές περιοχές των Η.Π.Α.) και Σφένδαμος (Maple). Υπάρχουν πολλά άλλα είδη ξύλου που λειτουργούν το ίδιο καλά με τα προαναφερθέντα καθώς και ακόμα καλύτερα, αλλά η οι μεγάλες εταιρίες βασίζονται κυρίως σε αυτά τα ξύλα, λόγω της διαθεσιμότητάς τους και της λειτουργικότητας τους.

Β.1.Σκάφος (Body)

Alder (Σκλήθρα): Ελαφρύ ξύλο με ισορροπημένο τόνο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για το σώμα διότι δεν είναι αρκετά δυνατό για μπράτσο (Neck). Είναι ελαφρύ σε σύγκριση με το μαόνι καθώς και φθηνότερο. Τονικά ο ήχος του είναι ανάμεσα σε ζεστό και φωτεινό ήχο μιας και προσφέρει γεμάτο και βαθύ μπάσο και δυνατά υψηλομεσαία και πρίμα.

Ash (Δεσποτάκι): Πιο πρίμο από τη Σκλήθρα (Alder), ισορροπημένος ήχος προσφέρετε για διάφανες βαφές λόγω των έντονων και εντυπωσιακών γραμμώσεών του. 

Basswood (Φλαμούρι): Ελαφρύ με ζεστό ήχο με ισχυρά μεσαία. Μαζί με τη Λεύκα (Poplar) θεωρούνται φτηνές εναλλακτικές λύσεις της Σκλήθρας (Alder).

 
Korina: Μεσαίο προς βαρύ ξύλο, πολύ ζεστός ήχος με λιγότερα ψηλά. 

Mahogany(Μαόνι): Μεσαίο προς βαρύ ξύλο. Προσφέρει ένα ισορροπημένο άκουσμα με πολύ καθαρές μεσαίες συχνότητες, αέρινα πρίμα και καλή προβολή στον ήχο. Συνήθως χρησιμοποιείται μαόνι από την Αμερική, την Κούβα και την Αφρική.

Maple (Σφένδαμος): Προσφέρει δυνατό ήχο με έντονες μεσαιουψηλές συχνότητες και πολύ καθαρά πρίμα , η απόκριση του στα μπάσα όμως είναι πολύ μικρότερη από το μαόνι. Προέρχεται συνήθως από την Αμερική ,τον Καναδά και κάποιες ποικιλίες του από την Ευρώπη ,και συναντάται συνήθως σε όργανα που χρησιμοποιούνται στην country μουσική. Θα συναντήσετε δύο ποικιλίες: Μαλακό και σκληρό σφένδαμο. Ο σκληρός χρησιμοποιείτε ευρύτατα για την κατασκευή μπράτσου λόγω της μεγάλης του αντοχής. Η χρήση του σε μασίφ σκάφη αποτελεί ιδιαίτερο ζήτημα και αποφεύγετε συνήθως λόγω βάρους.
 

Poplar (Λεύκα): Ελαφρύ και σκληρό ξύλο. Φωτεινός και ‘τραγανός ήχος’. Φτηνό υποκατάστατο της Σκλήθρας (Alder). Χρησιμοποιείται κυρίως από κατασκευαστές της Άπω Ανατολής.
 
Αυτά είναι τα βασικά υπάρχουν κι άλλα πιο εξωτικά όπως Korina, swamp ash, Pau ferro, koa, Bubinga κλπ αλλά η χρήση τους είναι πιο περιορισμένη και γίνεται κυρίως σε ακριβότερες κιθάρες.

Guitar Addicts @ Facebook

Β.2.Μπράτσο (Neck)

Για το μπράτσο συνήθως χρησιμοποιείται μαόνι και σφένδαμος. (Αναλυτικότερα για τα υπόλοιπα ξύλα που χρησιμοποιούντε για μπράτσα στο Δ Κεφάλαιο)

Maple (Σφένδαμος): Σκληρός, πυκνός, ανθεκτικός, χρησιμοποιείτε ευρύτατα για την κατασκευή μπράτσου λόγω της μεγάλης του αντοχής. Προσφέρει φωτεινό ήχο με πολύ sustain. Ξύλο το οποίο χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά για το μπράτσο.

Mahogany (Μαόνι): Χαμηλό βάρος, μεγάλη αντοχή. Προσφέρει σταθερά μπράτσα με πολύ καλή απορρόφηση της τάσης των χορδών. Πολύ ζεστός και παχύς ήχος

Β.3.Ταστιέρα (Fretboard)

Το ξύλο που χρησιμοποιείται πιο συχνά για την ταστιέρα είναι ο Παλίσανδρος (Rosewood), σε ακριβότερα όργανα ο Έβενος (Ebony), και τέλος ο Σφένδαμος (Hard Maple). Ο Έβενος (Ebony) έχει το φωτεινότερο τόνο και ακολουθεί ο Σφένδαμος (Hard Maple), ενώ ο Παλίσανδρος (Rosewood) τείνει σε πιο ζεστό ήχο. Υπάρχουν και άλλες ποικιλίες όπως Cocobolo και Purpleheart κτλ.

Maple (Σφένδαμος): Πυκνό, σκληρό και δυνατό ξύλο. Προσφέρει μεγάλο sustain και σταθερότητα. Ιδανικό για γρήγορο παίξιμο προσφέρει φωτεινό ήχο και πολύ sustain. Είναι το ξύλο που χρησιμοποιείτε  παραδοσιακά για μπράτσα από την Fender. Πρέπει να είναι βερνικωμένο για αποφυγή διάβρωσης κτλ.

Rosewood (Παλίσανδρος): Λόγω της μεγάλης πυκνότητας της προσφέρει πολύ καλή αίσθηση στο παίξιμο και αρκετά σταθερά μπράτσα. Χρησιμοποιείται σε κιθάρες μεσαίας κατηγορίας/τιμής ίσως και λίγο ακριβότερες.

Ebony (Έβενος): Έχει μαύρο χρώμα, θεωρείται το καλύτερο ξύλο για την ταστιέρα της κιθάρας, λόγω της μεγάλης πυκνότητας και σκληρότητας του. Προσφέρει άψογη αίσθηση στο παίξιμο και τις πιο σταθερές ταστιέρες. Χρησιμοποιείται σε όργανα υψηλής τιμής και ποιότητας. Ιδανικό για καθαρό και γρήγορο παίξιμο προσφέρει φωτεινό ήχο με 
αρκετό sustain.

Guitar Addicts @ Facebook

Γ.ΜΑΓΝΗΤΕΣ (PICKUPS)

Γ.1.Λειτουργία

Οι χορδές που βρίσκονται τοποθετημένες επάνω στην κιθάρα μας είναι κατασκευασμένες από ατσάλινο πυρήνα τυλιγμένο με νικέλιο, ή είναι απλά από σκέτο ατσάλι. Οι μαγνήτες της κιθάρας δημιουργούν μαγνητικό πεδίο και όταν οι χορδές βρίσκονται σε κίνηση, το πεδίο αυτό ταράσσεται. Αυτή η ταραχή λοιπόν μετατρέπεται σε ηλεκτρικό σήμα από τον μαγνήτη  ο οποίος μέσο των υπόλοιπων ηλεκτρονικών  της κιθάρας (ποτενσιόμετρα, προενισχυτής), τελικά το σήμα φτάνει στον ενισχυτή ο οποίος με την σειρά του το ενισχύει και ακούμε τον ήχο της κιθάρας μας. 

Οι μαγνήτες δημιουργούν το μαγνητικό πεδίο τους είτε από ένα μαγνήτη συνδεδεμένο στη βάση τους, είτε από κυλινδρικούς μαγνητικούς πόλους. Είναι τυλιγμένοι με σύρμα (συνήθως χρησιμοποιείται χαλκός) το οποίο δυναμώνει το μαγνητικό πεδίο. Τρεις τύποι μαγνητών χρησιμοποιούνται συνήθως στους παθητικούς μαγνήτες : Alnico 2, Alnico 5 και Κεραμικοί. 

Γ.2.Τύποι Μαγνητών

-Ο Alnico 2 έχει το χαμηλότερο σε ισχύς μαγνητικό πεδίο και τον μαλακότερο και πιο ζεστό ήχο. 

-Ο Alnico 5 έχει ισχυρότερο μαγνητικό πεδίο από τον Alnico 2 και πιο παχύ και επιθετικό ήχο με έμφαση στις μεσαίες συχνότητες. 

-Ο Κεραμικός έχει το ισχυρότερο μαγνητικό πεδίο από τους τρεις και ο ήχος του είναι περισσότερο συμπιεσμένος και δυνατότερος σε ένταση με έμφαση στις μεσαίες και υψηλές συχνότητες. 

Γενικά οι Alnico 2 και Alnico 5 ακούγονται ευχάριστα είτε με καθαρό είτε με βρώμικο (overdrive / distortion) ήχο. Ο Κεραμικός δεν θεωρείται τόσο ευχάριστος σε καθαρούς ήχους, όμως τα καταφέρνει πολύ καλά σε ήχους με υψηλή παραμόρφωση (high gain distortion) και είναι πολύ δημοφιλείς ανάμεσα στους μουσικούς του Heavy Metal αλλά και του ηλεκτρικού Fusion.

Ο ήχος του μαγνήτης καθορίζεται από τους εξής παράγοντες:

Α. Το είδος του καλωδίου (περιεκτικότητα σε οξυγόνο στο κράμα του χαλκού και διατομή (ειδική αντίσταση) του καλωδίου)

Β. Το είδος του μαγνήτη (Alnico I, Alnico II, Alnico V, Ceramic, Samarium Cobalt κλπ)

Γ. Τον αριθμό περιελίξεων του πηνίου

Δ. Η συσκευασία του μαγνήτη (πλαστικό, επιχρωμιομένος ή επιχρυσομένος χαλκός, αλουμίνιο, ξύλο κλπ)

Ε. Το υλικό και το πάχος των Polepieces.

Το ταίριασμα των μαγνητών με τα ξύλα έχει να κάνει με τα γούστα του καθενός.

Οι περιελίξεις έχουν να κάνουν με τη συνολική αντίσταση και κατ’ επέκταση με την ένταση του μαγνήτη, σε αυτό συμβάλει και η διατομή (βλ. Ειδική αντίσταση) του καλωδίου.

Η περιεκτικότητα οξυγόνου στο κράμα του καλωδίου χαλκού είναι αμελητέα (λιγότερο από 4%), αλλά οι εταιρίες κρίνουν σημαντικό να το αναφέρουν.

Η συσκευασία ή καπάκι ή βάση του μαγνήτη διαμορφώνει τον ήχο ως εξής: Πιο σκληρά μέταλλα δίνουν πιο πρίμο ήχο και διευρύνουν το πεδίο του μαγνήτη, πιο μαλακά μέταλλα, δίνουν πιο μπάσο και γλυκό ήχο.

Πάντως οι επιλογές είναι πολλές (μαγνήτες-καπάκια, μαγνήτες-ξύλα κλπ), αλλά η απόφαση για τον ήχο είναι κάτι πολύ προσωπικό.

Επίσης ο τελικός ήχος από ένα μαγνήτη καθορίζεται και από τα υπόλοιπα μέρη του κυκλώματος, όπως ποτενσιόμετρα, πυκνωτές, αντιστάσεις κλπ.

Γ.3.Είδη Μαγνητών:

Γ.3.α. Μονός μαγνήτης (Single Coil): Αποτελείτε από ένα πηνίο και έχει ως χαρακτηριστικά τον καθαρό ήχο μέτριας εξόδου, αλλά με θόρυβο που προκαλείτε συνήθως από την χαμηλή συνολική του αντίσταση σε συνδυασμό με εξωτερικούς παράγοντες όπως, ραδιοκύματα, θερμικές λάμπες και φθορισμού, οθόνες-τηλεοράσεις καθοδικού σωλήνα (CRT), ύπαρξη συνδεδεμένων συσκευών στην ίδια γραμμή παροχής του ενισχυτή όπως ψυγεία, μετασχηματιστές υψηλής τάσης, φωτιστικά κλπ.

Guitar Addicts @ Facebook

Γ.3.β. Διπλοί μαγνήτες (Humbuckers): Μαγνήτες που απότελούνται από δύο πηνία και ξεκίνησαν να φτιάχνονται στα μέσα της δεκαετίας του 50’ από τον Seth Lover για την Gibson. Το σκεπτικό ήταν αρχικά η εξάλειψη του θορύβου που υπήρχε μέχρι τότε απ’ τους μονούς, αλλά αυτό τους οδήγησε στην κατασκευή μαγνητών μεγαλύτερης εξόδου, αφού τα δύο πηνία ήταν συνδεδεμένα σε σειρά, άρα είχαν και μεγαλύτερη συνολική αντίσταση. Επίσης λόγο μεγέθους το μαγνητικό πεδίο ήταν διπλάσιο των μονών. Χαρακτηριστικό στον ήχο τους είναι ο πιο παχύς ήχος, η μεγάλη έξοδος, η έλλειψη θορύβων και η μεγαλύτερη (σε σχέση με τους μονούς) ευαισθησία τους (sensitivity).

Γ.3.γ. Διπλοί Σε Μέγεθος Μονών (Stack Humbuckers): Αυτοί οι μαγνήτες φτιάχτηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 70’, για  να δώσουν λύση στις κιθάρες με μονούς μαγνήτες που είχαν θορύβους. Το αποτέλεσμα ήταν-είναι ένας αθόρυβος μαγνήτης με ήχο πολύ κοντά στους μονούς αλλά με την ησυχία του διπλού. Αρχικά οι πρώτοι stacked humbuckers είχαν πρόβλημα στο σήμα εξόδου, κάτι που όμως δεν υπάρχει σήμερα, μιας και οι τεχνικές και τα υλικά κατασκευής έχουν εξελιχθεί κατά πολύ από τότε. 

Σ.Σ: Λόγο της διπλής καλωδίωσης των Διπλών (Humbucker) και των Διπλών σε μέγεθος μονού (Stack Humbucker), υπάρχουν επιπλέον συνδυασμοί σύνδεσης, όπως σε σειρά, παράλληλα, διαχωρισμός πηνίων (coil split) κλπ.

Παρακάτω μπορείτε να ακούσετε τις βασικές διαφορές μονών και διπλών μαγνητών:

-Καθαρός ήχος παιγμένος πρώτα με διπλό (Humbucker) και έπειτα με μονό (Single Coil) μαγνήτη. Κάντε κλίκ εδώ.

-Καθαρές funky συγχορδίες. Και πάλι πρώτα με διπλό (Humbucker) και έπειτα με μονό (Single Coil) μαγνήτη. Κάντε κλίκ εδώ.

-Power Chords με παραμόρφωση. Και πάλι πρώτα με διπλό (Humbucker) και έπειτα με μονό (Single Coil) μαγνήτη. Κάντε κλίκ εδώ.

Γ.3.δ. Ενεργοί Μαγνήτες (Active Pickups): Αρχικά ήρθαν και αυτοί ως εναλλακτική λύση των stacked humbuckers και του προβλήματος εξόδου που είχαν, στην δεκαετία του 70’. Η ιδέα ήταν παρόμοια, αλλά με την ενσωμάτωση ενός προενισχυτή μέσα στον μαγνήτη και η απαραίτητη χρήση μπαταρίας για την τροφοδοσία έθεσαν νέα στάνταρ στην αγορά των μαγνητών. Χαρακτηριστικό στον ήχο τους είναι ο σχεδόν μηδενικός θόρυβος, η πολύ μεγάλη έξοδος και ευαισθησία τους.

Guitar Addicts @ Facebook

Γ.3.ε. Lipstick (κραγιόν): Εμφανίστηκαν κάπου στα μέσα των 50’s απ’ την Danelectro. Η ονομασία τους έχει βάση, καθώς όντως συσκευάζονταν μέσα σε άδεια σωληνάρια από κραγιόν. Κατασκευαστικά διαφέρουν στο ότι το πηνίο είναι τυλιγμένο απευθείας πάνω στον μαγνήτη χωρίς μπομπίνα για το πηνίο και έπειτα το τύλιγαν με μία πλαστική ταινία πριν τον κλείσουν στο...κραγιόν. Ο ήχος τους είναι συνδεδεμένος με το Rockabilly και Surf εκείνης της εποχής, στακάτος, με έμφαση στα μεσαία και πρίμα, αλλά και με θόρυβο καθώς ήταν άλλη μία απλοποίηση μονού.

Γ.3.στ. Soapbar: Στην ουσία, οι πρώτοι μονοί μαγνήτες που έχουν κατασκευαστεί μαζικά (βλ. Charlie Christian), κάπου στα μέσα με τέλη της δεκαετίας του ’40 από την Vox και την Gibson. Κατασκευαστικά, το πηνίο είναι τυλιγμένο σε πιο ευρεία διάταξη (wide) για να καλύπτει μεγαλύτερη επιφάνεια το μαγνητικό πεδίο με τα κλασσικά polepieces να φαίνονται στην επιφάνεια του. Ηχητικά ένας ήχος πιο παχύς από ένα μονό, αλλά με το attack και...το θόρυβο του μονού. 

Αργότερα εμφανίστηκαν και υλοποιήσεις διπλών soapbar που εξάλειψαν το πρόβλημα των θορύβων, αλλά δίνοντας και ένα άλλο, πιο παχύ χαρακτήρα στον ήχο τους.

Guitar Addicts @ Facebook

Γ.3.ζ. Z-Coil Pickups: Ήταν εφεύρεση του Leo Fender και του George Fullerton, που χρησιμοποίησαν για τις κιθάρες τους (G&L Guitars), η ιδέα ήταν ένα μεγάλο πηνίο (σχεδόν διπλού) με τα polepieces να είναι χωρισμένα σε 2 μέρη ανά τρεις χορδές. Αργότερα προστέθηκαν ρυθμιζόμενα polepiece και ονομάστηκαν MFD Z-Coil Pickups. Ήχος με αρκετές ιδιαιτερότητες ειδικά στα μπάσα και με πιο μαλακά μεσαία και πρίμα. Λόγο σχήματος (Ζ) και των ρυθμιζόμενων polepieces, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη ρύθμιση για ένα σωστό ηχητικό αποτέλεσμα.

Να σημειώσω για όλα τα παραπάνω είδη μαγνητών, ότι σήμερα είναι δυνατόν να βρούμε και σε συνδυασμούς των βασικών ειδών σε ένα, όπως για παράδειγμα ένας Hot-Rails + Soapbar = P-Rails (Seymour Duncan) κ.α.

Γ.4.Θέση Μαγνητών

Η θέση των μαγνητών σε μια κιθάρα επηρεάζει τον ήχο της και αυτό γιατί οι χορδές πάλονται πιο κοντά προς το μπράτσο παρά προς την γέφυρα (Bridge). Έτσι λοιπόν αναλόγως με το που βρίσκετε ο εκάστωτε μαγνήτης (κοντά στο neck, κοντά στο bridge) πέρνουμε και διαφορεετικό ήχο. Ακόμα και με ακριβώς τον ίδιο μαγνήτη τοποθετημένο σε δυο διαφορετικές θέσεις (Bridge και Neck Positions) θα έχει και διαφορετικό ήχο. 

Παρακάτω μπορείτε να ακούσετε 2 Humbuckers σε διαφορετικές θέσεις:
Καθαρός ήχος πρώτα στην θέση Bridge, έπειτα στην θέση Neck και τέλος ενεργοποιημένοι και οι δύο. Κάντε κλίκ εδώ

Παραμορφωμένος ήχος και πάλι πρώτα στην θέση Bridge, έπειτα στην θέση Neck και τέλος ενεργοποιημένοι και οι δύο. Κάντε κλίκ εδώ.

Guitar Addicts @ Facebook

Δ.ΜΠΡΑΤΣΟ (NECK)

Ένα μπράτσο θα πρέπει σε γενικές γραμμές να είναι σφιχτό, άκαμπτο και ίσιο. Μιας και οι προτιμήσεις ανάμεσα στους κιθαρίστες διαφέρουνε σχετικά με το πως πρέπει να είναι η ιδανική κιθάρα, έτσι και με το μπράτσο θα βρείτε μια σχεδόν απίστευτη ποικιλία από μπράτσα να προσφέρετε από τους διάφορους κατασκευαστές κιθάρας. Πάνω κάτω θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι κύριοι παράγοντες επιλογής μπράτσου είναι οι εξής: 

Δ.1.Το Ξύλο (τύπος ξύλου και αριθμός τεμαχίων)

Όποιος και αν είναι ο τύπος του μπράτσου Neck-through, Bolt-On κτλ. ένα από τα κύρια ζητήματα είναι το ξύλο από το οποίο θα είναι φτιαγμένο το μπράτσο. Όλα έχουνε να κάνουνε με την "σκληρότητα", που καθορίζεται από το σφίξιμο των νερών του ξύλου, και το βάρος του, και είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για την κατασκευή μιας ισορροπημένης κιθάρας. Παρακάτω ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή για μερικά από τα ξύλα που χρησιμοποιούνται συνήθως στο μπράτσο τα κύρια από τα οποία τα αναλύσαμε και νωρίτερα στο Β.2 που επικεντρωθήκαμε στην επιλογή του ξύλου.

Maple (Σφένδαμος): Αυτό ήταν το ξύλο το οποίο ο Leo Fender χρησιμοποίησε για να κατασκευάσει την πρώτη μασίφ ηλεκτρική κιθάρα (η οποία έγινε γνωστή ως η Telecaster). Το συγκεκριμένο ξύλο είναι μέτρια σκληρό και μεσαίου βάρους, το οποίο λειτούργησε καλά.

Mahogany (Μαόνι): Αρχικά είχε χρησιμοποιηθεί σε ακουστικές κιθάρες για την κατασκευή του μπράτσου για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι ελαφρώς πιο "ευέλικτο" από το σφενδάμι (και λίγο ελαφρύτερο). Το χαρακτηριστικό σκούρο φυσικό χρώμα του το καθιστά ελκυστική επιλογή. 

Pau ferro: Αποτελεί πρόσφατο υποκατάστατο του Βραζιλιάνικου Παλίσανδρου (Brazilian rosewood). Η ονομασία του σε μετάφραση κατά λέξη σημαίνει «Σιδερένιο Ξύλο». Είναι βαρύ ξύλο και χωρίς πόρους γεγονός που το καθιστά εύκολο στο δούλεμα και δημοφιλή για μπράτσα και για ταστιέρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο ξύλο μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές επιπλοκές σε ένα 15% των ανθρώπων.

Rosewood (Παλίσανδρος): Πυκνό, βαρύ ξύλο και υπάρχει σε διάφορες ποικιλίες. Η πιο γνωστή έιναι ο Βραζιλιάνικος Παλίσανδρος ο οποίος είναι πλέον πολύ σπάνιος και ακριβώς λόγω της υπερχρησιμοποίησής του και της υπερυλοτόμησης. Χρησιμοποιείτε όπως προαναφέρθηκε πολύ συχνά και για την δημιουργία ταστιέρας. 

Basswood (Φλαμούρι): Έχοντας αραιά νερά είναι πιο μαλακό ξύλο από τα υπόλοιπα. Χρησιμοποιείται κυρίως για οικονομικές ακουστικές κιθάρες και για ιδιαίτερες ελαφριές ηλεκτρικές.

Δ.2.Tρόπος εφαρμογής του μπράτσου με το σώμα

Συγκεκριμένα οι κατασκευαστές κιθάρας χρησιμοποιούνε τρεις διαφορετικές μεθόδους προσάρτησης του μπράτσου με το σκάφος. Έτσι έχουμε:

Δ.2.α. Bolt-on Necks (βιδωτό): είναι η πιο συνηθισμένη για ηλεκτρικές κιθάρες και μπορούν να επισκευάζονται και να αντικαθίστανται εύκολα και οικονομικά. 

Συγκεκριμένα ο λαιμός μπαίνει σε μία υποδοχή (εσοχή) στο σκάφος όπου και βιδώνεται με τρεις ή τέσσερις βίδες ξύλου από το πίσω μέρος του σώματος και μέσα στο πίσω μέρος του λαιμού. Αυτή η μέθοδος προσάρτησης του λαιμού ήταν μεγάλης σημασίας για την ανάπτυξη της ηλεκτρικής κιθάρας, επειδή μειώθηκε το κόστος παραγωγής τους, καθιστώντας της ηλεκτρικές κιθάρες πολύ προσιτές. Ένα blot-on μπράτσο μπορεί να αντικατασταθεί, ρυθμιστεί ή επισκευαστεί με φθηνότερη και λιγότερη εξειδικευμένη εργασία από ό,τι απαιτείται για άλλα είδη μπράτσων.

Guitar Addicts @ Facebook

Δ.2.β. Set-Necks (Set-in Necks): είναι συχνά πιο ακριβά για να αγοραστούν ή να επισκευαστούν, αλλά εξασφαλίζουνε μεγαλύτερη σταθερότητα. Στο συγκεκριμένο τύπο το μπράτσο είναι απευθείας κολλημένο με το σκάφος. Το μπράτσο είναι κομμένο με ακρίβεια έτσι ώστε να ταιριάξει ακριβώς με το σκάφος και είναι ειδικά κομμένο (ένωση αρσενικό-θηλυκό) έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη επιφάνεια κόλλησης και να ελαχιστοποιηθεί το μπαλατζάρισμα του λαιμού. Η Gibson Les Paul αποτελούν πρωταρχικά παραδείγματα ηλεκτρική κιθάρας με set neck.

Set Neck vs. Bolt-on Neck

Δ.2.γ. Neck-through: Η προσέγγιση αυτή περιορίζεται αποκλειστικά σε κιθάρες με στερεό σώμα (solid body). To μπράτσο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του σώματος της κιθάρας και εκτείνεται σε όλο το μήκος της. Οι πρώτες πειραματικές Les Paul είχανε σχεδιαστεί με ένα ξύλο που ξεκίναγε από την βάση έως την κεφαλή (Headstock) και το σκάφος αποτελούμενο από δύο μισά κομμάτια κολλημένο επάνω στο ξύλο αυτό. Οι πιο προηγμένες πλέον μέθοδοι χρησιμοποιούν ενώσεις τύπου αρσενικό-θηλυκό είτε ξεχωριστά κομμάτια που ενώνουνε τα δύο μέρη.

Guitar Addicts @ Facebook

Δ.3.Προφίλ μπράτσου (πλάτος, το πάχος και το σχήμα)

Τα μπράτσα έρχονται σε διάφορα σχήματα, C-shaped, thin, wide-thin, V-Neck κτλ, και είναι σημαντικό να επιλέξετε εκείνο που είναι πιο άνετο στο χέρι σας και στο παίξιμό σας.

Το προφίλ (σχήμα) μπράτσου είναι ίσως το πιο προσωπικό στοιχείο μιας κιθάρας. Επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το χέρι και τα δάχτυλα σας "ταιριάζει" με το λαιμό και το πόσο εύκολα μπορείτε να μετακινηθείτε από τάστο σε τάστο. Αρχικά η Fender άρχισε να χρησιμοποιεί γράμματα που μοιάζανε με το σχήμα του μπράτσου.

Δ.3.α. C Shape: Από πολύ νωρίς στις ακουστικές κιθάρες εφαρμοστήκανε παραλλαγές του "C" σχήματος. Οι κατασκευαστές ηλεκτρικής κιθάρας έχουν πειραματιστεί εκτενώς σε μια ποικιλία από προφίλ τα οποία έχουν εξελιχθεί ανάλογα με τις προτιμήσεις των παικτών. Οι Fender Stratocaster στα μοντέλα Jeff Beck είχανε ένα πολύ παχύ μπράτσο τύπου "C". Τα σημερινά μοντέλα έχουν λεπτότερο μπράτσο τύπου "C" γεγονός που τις καθιστά πιο ευκολόπαιχτες.

Δ.3.β. U Shape: Από την άλλη πλευρά είναι το προφίλ "U". Έχει σχεδόν ορθογώνιο σχήμα και έκανε την εμφάνισή του σε πολλές Fender. Είναι ίσως η καλύτερη επιλογή για κιθαρίστες με μακριά δάχτυλα. Λόγω του μεγέθους στα άκρα του, πολλοί παίκτες ενδέχεται να μην είναι σε θέση να τεντώσουνε τα δάχτυλά τους κατά μήκος της ταστιέρας με τον ίδιο τρόπο που θα κάνανε σε ένα πιο «ρηχό» προφίλ. 

Δ.3.γ. V Shape: Τα προφίλ τύπου "V" επιτρέπουν στο χέρι σας να τεντώνει πάνω στην ταστιέρα πιο εύκολα και υπάρχουνε δύο τύποι: Το “Hard V” και το “Soft V”. Αυτό το προφίλ αρέσει σε κιθαρίστες που τους αρέσει να χρησιμοποιούνε τον αντίχειρά τους πάνω στην κορυφή της ταστιέρας μιας και τα στρογγυλεμένα άκρα του κάνουνε το μπράτσο να ταιριάζει πολύ καλά με την παλάμη σας. Ωστόσο, η οξεία γωνία των "Hard V" έχει ως αποτελέσματα μια ακμή που εκτείνετε στο κέντρο του μπράτσου και μπορεί να είναι δυσάρεστη για κάποιους κιθαρίστες.

Δ.3.δ. Oval C Shape: Μια καλή λύση που βρήκε η Fender ήταν ο “Οβάλ C" τύπος. Δεν έχει το βάθος του "U" ή τις ακραίες γωνίες του "V". Αυτό το προφίλ συναντάται και στις περισσότερες κιθάρες, μιας και ικανοποιεί την πλειοψηφία των παικτών.

Δ.3.ε. Other Shapes: Εκτός από τα σχήματα της Fender, υπάρχουν και άλλα είδη προφίλ από άλλους κατασκευαστές. Ο “Wizard” για παράδειγμα της Ibanez είναι εξαιρετικά επίπεδος και γρήγορος (17mm στο πρώτο τάστο, 20mm στο 12ο). Τα λεπτά μπράτσα είναι ιδανικά για αρχάριους και επαγγελματίες ωστόσο κάποιοι κιθαρίστες λένε ότι δεν τους παρέχει αρκετή υποστήριξη στην παλάμη γεγονός το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να “πιάνεται” το χέρι τους.

Μπορείτε να βρείτε συχνά διαγράμματα με πλήρης μετρήσεις στις ιστοσελίδες του εκάστοτε κατασκευαστή και κιθάρας, αλλά οι αριθμοί από μόνοι τους δεν είναι πάντα αρκετοί. Ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε ποιος τύπος είναι ιδανικός είναι να το δοκιμάσετε στο δικό σας χέρι. Ακριβώς όπως ένα ζευγάρι παπούτσια, ένας λαιμός που δεν ταιριάζει με τα χέρια σας μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση μετά από μεγάλες περιόδους παιξίματος.

Η μάζα μιας κιθάρας, είτε αφορά το σκάφος ή το μπράτσο κτλ. παίζει μεγάλο ρόλο στην ικανότητά της να μπορεί να προσφέρει διάρκεια στις νότες. Με αυτή τη λογική, και το πάχος του λαιμού μπορεί να το επηρεάσει αυτό. Ωστόσο, ο ήχος (τόνος, sustain κτλ.) έχει να κάνει περισσότερο με το άθροισμα των μερών μιας κιθάρας παρά με ένα συγκεκριμένο μέρος της. Απλά γνωρίζοντας ότι ένας λαιμός είναι παχύς μπορούμε απλά να υποθέσουμε ότι η κιθάρα έχει καλό sustain και πιο παχύ ήχο. Δεν μπορούμε βέβαια να το αποδείξουμε η να το καταρρίψουμε μιας και όπως είπαμε δεν είναι μόνο ένα μέρος που κάνει τον ήχο μιας κιθάρας άλλα ο συνδυασμός όλων. Σημασία έχει να σας αρέσει η αίσθηση του μπράτσου. Αν αισθάνεστε άνετα και σας επιτρέπει να παίξετε χωρίς να εμποδίζονται οι ικανότητές σας, έχετε βρει το προφίλ του μπράτσου που σας ταιριάζει. Έτσι, την επόμενη φορά που θα πιάσετε να δοκιμάσετε μια κιθάρα, θα λάβετε υπόψη την καμπύλη της ταστιέρας και την αίσθηση του μπράτσου, αλλά το πιο σημαντικό απ’ όλα, είναι να αφήσετε τα χέρια σας να αποφασίσουν.

Guitar Addicts @ Facebook

E.ΠΗΓΕΣ

www.soundlevel.gr
www.noiz.gr
forum.kithara.gr
www.musicorama.gr
www.ultimate-guitar.com
www.guitarsearcher.com
www.soundunlimited.co.uk
www.guitarbitz.com
www.cyberflotsam.com
www.dhaenensguitars.com
organopoios.wordpress.com

proguitarshop.com